Sokağa çıkmadan 72 saat

2 aydır hafta sonları 60 saat evde kalma rutine alıştık. Ancak, evde kalmak yerine, Güneşköy'de kalsak? Derviş broşürü hazırlamak için zaman geçme planlamıza uydu. Toplam 72 saat, tam üç gün üç gece kaldık.  Yolda Çiftlik'te Elif'in aldığı takdir karne hediyesi vermek için durduk.  Yanında kuzenleri enerji dolur. Berat meraklı! Derviş'in fotoğraf makinasına elinde kaydetmeye başladı.  

Çiftlik Mahallesinde 2 saat önce doğan buzağı üşümesin diye örttüler.  Berat heyecanlı, iki k artan Bedesten'e gidecek iki kuzu vardı.

3 gün boyunca Derviş ile gezdik. Resimli harita hazırlarken arazinin birçok yere baktık. Kuzey sınıra yakın olan "Taht" dediğim yerinden manzarası güzel. Yoga için olmaz; dar, dik ve sivri taşlı. Güneşköy'ün kaç kompost yığını var? Teraslarda 3 tane, Mandalar üstü biri, Sera önünde biri ve biri Çadırın yanında.

Akşam sobalı mutfak sıcak. Sobada kestane geleneğimize, sobada pişmiş muz ekledik - siz de fırında deneyin. Karaçay yerine ne var? Kuş burnu değil, nar çiçeği değil Hibiskus! Mandolini sobaya yakın çalmamak gerek, akoru bozar, özellikle ince telleri... Sohbetler arası defineciler, yurt dışında yaşanan olaylar, ve yakında Herkül'ü korkutan yakına gelen bir kurt... köyde kurt bir köpeği yemiş ve sadece kuyruğu bulunmuş. Domuzlar vurulur ve köpek veya kurt yermiş... "Şahin'e gitsek?" Olmaz, yolda jandarma durdurur... Derviş çizimlere baktı, sonra SGP'nin kitabından önceki projelere daldı. Ne kadar ilham! Üç günde ne farklı yemekler yedik. Dışarıdaki roka ve hardala soğuk vurduğu için patatesli mercimek çorbası bizi ısıttı. Pazartesi ayrılmadan Herkül de yedi.

İlk gece soğuktu, ve sabah geç başlar. Biber tohumun saksıda ekimi: ayaklı saksıda toprağa tohum serp ve ince solucan gübresiyle kapla. Sula, ve Hayalet kedimizi uzakta tut. Derviş'in getirdiği tohumları (mısır, lif kabağı) ilerde ekeriz.

Bu dönemde yapılan kış işleri arası ağaçların dipleri açmak: kökleri atrafına büyüyen ayrık ve diğer yüksek dayanıklılık gösteren otları alınması diktiğimiz ağaça ortam ve besin bırakır. Başk bir iş Kasım 2003 ayında 75 dönemlik arazinin çevirisinde kurulan 3,5 kilometre uzun çitin tamiratı. Sadece ahşap direk ve dikensiz telle çevirdiler - Ali, Çetin ve mahalleden biri.  Yıllar geçince, artık ilgi istiyor.   Köşedeki direkleri tamamen yıkıldı.

Çitin direklerinden biri: 18 sende bazı sivri alt ucu küflenmiş, üst ucuysa kuru havada fazla çürümedi.  Kara Deniz'de olsaydı 5 senede parçalanırdı.    

 2017 başında diktiğimiz çamları artık üstten inen donları durdurmayı boyuna gliyor mu?  Ekolojik gelişmeleri hemen oluşmaz. Daha aşağıda bir alan Gundiri buğday ile ekili. Onun unu, bulguru ve makarnası lezzetliymiş. Hala ne kadar ayrık çekersek iyi olur. Parmaklarımda nemli toprak keskin rüzgarın soğuğu ısırıp donduruyor. Çamların üstündeki yamaçta kuru bir Musacari comosum?u buldum. Hala sakladığı tohumlarını ikişer gömdüm o yamacın sığır kuyrukların arkasına.

 İşkal edilen tarlada buğdayın ilk yaprakları yeşeriyor.  Bu boyda ekim makinasının bıraktığı çizgiler belirgin.  Bizim buğdayın önde çıkıyor.

Karda kanyonun kenarları net gösterir: profili değişiyor. Dibi dolunca derinliği azalıyor, genişleyince kenarlar eskisi kadar dik değil, bazı yerden kolay çıkılabilir. Koca Dilek Taşı gömülü. Kuzey sınırında yoluna düşen koca kara çalının üstüne malzeme eklense, ne kadar suları engeller? O gece çok yağmur yağınca, aşağıya toprak inmedi: 2020 yılındaki bitkileri kapanmadı.

Nemli havada mantarlar çıkıyor. Görünmez aylarda tabii ki miselyumu durur, mikroskopik ve insan taraftan sayılmazsa da toprakta önemli bağlantı kurar ve organizma arası besin vs transferi sağlar. Myceliıum mantarların vejetatif formatıdır. Görünen mantarların amaçları ise spor oluşturmak. Bu büyük mantarın yanında kaydetmediğimiz birçok başka küçük mantar da vardı. İngiliz bir mikolojistin ifadesiyle "LBMs. Little Brown Mushrooms". Bilmediklerimiz çok...

 Bu tırtıl Ocak sonunda iki ayrı yerde bulduk.  Soğuk aylarda çıkması için mi bu kadar tüylü? Rengi kış aylada daha iyi saklanması için? Yetişkini nedir? 

Mahalleden gelen gelen çoban yolu 18 senedir kullanılmadan üstü ve altı farklı.  Acaba hayvanlar neden o yoldun geçiyorlardı? 

Sulama göletin seviyesi daha azaldı. Sazların kökleri görünmeye başlıyor. Celal bir kaç defa toldurup akıttı, fazla durgun kalmasın. Yakında temizleriz, içine düşen plastikleri de çıkartırız.

Hayvan yuva kurmak istediğinde her yer dener, plastik dahil. Başımızdakı viyadüğün tabliye altı boşluklarda yuva kuran güvercinler rahat idi, ancak şahinler bölgeye dönmeye başladı. 90m havadaki güvercin yuvalarına tehdit eder mi?

Göletin yanındaki kayalık üstüne gelince, taşlarda kırılmış çekirdekler bulunuyor: hangi hayvan bunları bıraktı? Kayanın içinde sıvacı kuşun çamurlu yuvasında hareket görünmezse, akşam ötüşü duyduk.

Göletin batı tarafında "boş" denilen yamaçta ne kadar soğanlı bitki var. Aralıktan beri çiçeklenen öksüzoğlanların fazla yaprak göstermezken, şimdiden yaprak çıkartan bitkinin yerlerini açmaya başladım. Biri bulunca, yakında başka yaprak fark ederim. Göz alışması gerek. Geçecek haftalar takip ederim.

3 gece serada kalırken, birikilenler arası geçen sene topladığım tohumlar. Hepsi sınırımızda büyüyen yabani bitkinin tohumu. Renk yelpazesi dar ama şekilleri çeşit çeşit. Yine tohum topu yaparız...