Yağışların derin izleri

Yağışların derin izleri
19/06/2021

FloodedRoad  Ankara'dan ayrılınca yağmurlar başladı. Şimşekler, koca damlalar, yollar kaygan sular kaplı. Bir durdu, bir şiddetlendi.  Yorucu bir yolculuk! Köye varınca, servis yolu iyice bozuldu! Yüzeyi gitti, üstten inen suların getirdiği taşla kayayla düzensizce kaplı.

8 Mart'ta bu kadar sular hiç beklemezdik.  O kadar duraklık ki ekinler büyümedi. Kepçeyle üstten inebilen olası suların yolunu değiştirdik, daha derin bir kanal açarak. İyi ki bu kadar taş toprak Herkül'ün alanına gelmedi! Günlerce yağmurla dolan topraklar kaymaya hazırdı; bu sefer güçlü seller kendini geçti, daha da derin yol açtı ve servis yolunu atlayarak kavunların düzlükte ikiye bölündü.  Mandalanın sağında solunda çamurlar döktü. 

Ancak son günü kuruydu ve tohum toplamaya uygundu.  Artık otların tohumları toplanır.  

Sabah 4.53: ilk serçe sesleniyor. 15 içinde tartışmaları uyutmadı; kalkıp yürüyüşe çıktım. Ayakkabı, çorap, pantolon sırılsıklam! Uzun zamandır kanyonda sel izini görmemiştim. Artık toprak direnemiyor son yağmurların yoğunluğuna. Kanyonun dibinin bazı yerler 30 santimden fazla eşmiş. Büyük kayalar taşıdı.

Bu kocaman kaya üst yamaçlardan indi. Kaç kilo, ne hızla indi?

Kayalar nereden çıktı? Nasıl geçti bu engelden? Daha yukarıda kanyonun ağzını kapatan ölü kara çalı etkili şekilde baraj oluştu.  İnce kum bile tuttu.   

"Gün dönümünde yaşayan artık tutmuş" denilir.  8 Mart'ta dikilen 18 söğüt kalemin hala onu yeşil yapraklı gün dönümüne 2 kala ...    Tarlada yetiştirdiğimiz bitkilerin arası çıkan otlarını kökten çekmek için toprak kaymak kadar yumuşak 9.30'a kadar.  O anda nemi kaybeden toprak seramikte "deri sertliği" noktasına geldi ve bazı kökü zor bırakır.  Darıcan gelişmeden çekilir, ama kökün parçası kalırsa daha azimle büyür.   Bir biberin sırasında çekilecek otların profili değişir.  Geçen sene hangi bitki çieçekken tohuma geçti şimdi çıkanlardan anlaşılır.  Ortada ne kara "Köy göçüren"! Bu sezon daha önce kesilenlerin kökleri sapasağlam, çakıyla çıkartması zor!

İbrahim çanların bakımı yapıyordlik olanın sesi iyi değil. Yenilenmesi gerek.  Saman Pazarından 18 nolu takım (büyük çan) almam isteniyor.

Davarlar güneş battıktan sonra eve dönüyor; sabah 6'dan beri yamaçlarda gezdi, bir günü 14 saat sürdü. Kimler her gün onlarla gezer, her havada - yoğun yağmurlar dahil?  300 koyun arası mutlaka 15 keçi bulunur: öncü olur; koyunlar takip eder.  Akşam keçilerin sütü Fatma sağar, sonra işlemler başlar.

Kırsalda işler yoğun, yorar. Dinlenme zamanı olmazsa, sonuçlar zorlaştırıcı olabilir. Uykusuzlukta gözlüğüme kaza olunca en çok yakın görme engellendim.  3 gün boyunca gözlüksüz sınırla beraber yapabildikleri keşfettim.  4cü gün Celal'i Ankara'dan getirmek için gönüllü oldum, ki gözlükçüye yeni çerçeveyi yaptırma gidebildim. Az gören olarak seslerden kuş ötüğü ve böcek vızıldaması anlardım. Renkleri algılıyordum, ama adım atmaktan çekiniyordum. Tohum toplarken dokunsal, yapılır; dikenler kendilerini hatırlatır.

Önceki yıllar belirleyemediğim bir çiçek. Goniolimon incanum'u iyi gözlemlemek gerek çiçekli hali bulmak için. Boz kuduzotu, dişotugillerden - Plumbaginaceae.

Paronychia gümüşotugillerden (Illecebraceae); kime göre bunlar aslında Caryophyllaceae - Karanfilgillerin bir türü. Endemiktir.

Uğur böceği değil. Herhalde Chrysomelidae'lerden.

Akşam Ali ve İnci hocalarla dışarıda sohbet ediyorduk. Karanlıkta çıkan bu "scarab" böceği ters düşmeseydi fark etmezdim. Bardak-sert kağıt arası zarar vermeden yakaladım. Sabah bırakmadan belgeledim. Bunlar görünmeden çevrede önemli temizlik üstlenir.

Kozadan yeni çıkan kelebek hala kanatlarını şişirmekte.  Riskli anlar! Güneş ısısından faydalanırken açıkta ve görünür.  Onu hedefleyen olsa, hareket kısıtlığından kaçamaz.

En sık havada görünen leylekler arada bir yerde görünürse, hiç bu kadar yakından görmedim.  Sabah 8'de viyadüğün altından şahin uçuyordu.  İnşaat yıllarda kaybolmuştu, ama çalışmalar bitince alışıp geri geldi.  

Büyükler tarlada çalışırken çocuklar ağaçların gölgelerinde oynar.  Ancak su nasıl çekici! Kenarındaki ince toprak kaymak gibi kaygan. Kaya kaya eğleniyorlar.  "Bana ne güzel taşlar buluyorlar! Sergi hazırlayın, bana en çarpıcı olan 3 taş seçin. Hepsini Ankara'ya götürmem...". 6 yaşında "Kedi, civciv, inek, köpek ve sebzeye bakarım" diyen Rümeysa Eylül okula başlayacak. Okula başlayan kaç çocuk bunu söyleyebilir? Fizik dersimiz oldu: derenin akışını ölçme... ayakkabıdan daha uygun bir araç olması gerek. Hanım son anda yakalayabildi!

Çocuklar beni dereye çağırdılar "Kaplumbağa var! bağırınca hayvanlarını suya kaçırdılar.  Son günlerin yağmurlardan dere iyi akıyor. 

10-12 yaşı gören bu kara kaplumba kaç sene önce ciddi bir tehdit yaşamış. Tehdit yaşarken artık sağ kolunu korunayamaz.

Diğer Blog Yazıları
Tüm Blog Yazıları
Web sitemizdeki çerezleri (cookie) kullanıcı deneyimini artıran teknik özellikleri desteklemek için kullanıyoruz. Detaylı bilgi için tıklayınız.
Tamam