Herşey zamanında

Edige’de Sıdıka ve Yüksel renkli evlerinde. Ev sahibi renk belirledi. Bir sefer jandarma geldi, neden böyle renk seçtiniz? Dönüşte onlara sebze bıraktım. Traktör yolu kapatıyordu saman balyaları karşıdaki kerpiç evinin camsız “penceresinden” geçirilirken – hep merak etmiştim, o bir pencere değilmiş: samanlarını ahıra indirmek için en kolay yol.

Seda’lara iftar sonrası ziyaret ettim ve Rukiye’nin lise tercihlerini konuştuk. 23te yattık, sahura 2’de kalkanlar 3te namaz kıldı. Ayrancı Organik Pazarında çalışmak için Rukiye saat 4’te kalkıp amcasıyla yola çıktı. Ankara’ya dönmeden koyun sütü aldığımda Seda uyuyordu, tarlada çalışanlar için 17 buçuk saat oruç “bir şey yok” muş.

Akşam yıldızlar güzeldi, sabah yine bulutlu. Bir şekilde mevsim direniyor… Pazar günü bile Doğuş sun tanker sabah 4 defa geldi: saat 7.08, 8.28, 9.10, 13.35. 20 dakikada dolar. Dolmadan önce şoför elektriği trafoda açar, bitince kapatır. Bazı soför tankeriyle gidince ustalık geri gitme manevra yapar.

Ağaçlar: Güneştepe’nin eteğinde taşınan badem ve diğer ağaçlar sürgün verdi. Ocak’ta Akyurt’lulara diktirdiğim palamutlardan 24 minik meşe çıktı; işte bu kadar kolay – havalar bol yağmur getirince. Çitteki akaşyalar çiçekli. Taşınan ağaçları hepsi tuttu; sadece 1 çam ve 1 vişne tutmadı.

Son ayda yağışlar kanyonu yine şeklini değiştirdi: aşağısı daha da derin (2m geçiyor bazen), ama üst tarafı doldurup sığılaştı. Altta daha fazla beyaz kaya görünüyor. Kenarları çiçekli; Astragalus macrocephalus, vs açılan toprak fırsatlardan faydalanıyor. Gözümüzün önünde coğrafya değişiyor, 11 sene önceki dar kepçenin kazısından. Bu değişiklikler nasıl ölçülür?

Depo dolu: Mehmet Pekin’in malzemeleri alınacak. Ömür benden önce gelip kümese başladı. Pazar 15.00te ayrıldığımda duvarlar çıkıyordu. Alper bir arkadaşla geldi, destek verecekti. Daha sonra Atila da gelecekti.

Vişne ve mahlep topladım, evde reçeli ve suyu hazırlarım. Çok az şekerli… Eylül’de paylaşırız. Bir kaç çilek var, çoğu olgunlaşmadan çürüdü ya da soğuktan büyümez. Yaprakların klorofile neler oldu? Kırmızı rengi olgun çilek gibi, yanıltıyor. Mor saplı dikenler hala yeşil. Cekirgeler hala yem yeşil Böcekler güzel, farklı türler var ve soğuktan yavaş hareket ediyor.

Ani yoğun yağmur ve dolu çiçeklere ve bitkilere o kadar zarar vermiş. Scabiosa rotata’yi zor tanıdım – tohum şekil çok bozuk. Başkalar (örn. Civan pençemi) çiçeklerin yarısından fazla. Yoncanın yeşil yaprakları küfle turuncu olmuş. Bala’da arpa çok ucuz satılıyor (65kr/kg): bu sene beyaz (bira vs. için kullanılır) az, arpa daha fazla sarı. Kratere ulaşmak zor artık: hemen hemen karaçalı ile çevrilmiş. Nasıl başa çıkılır? Kraterin dibinde tanıdık ama ilk defa Güneşköy’de gördüğüm Sarı kantaron. Bu sene fareler çok, keskin “ciiiiik” sesleri duyulur ama sahipler görünmez.

Dağıtım sistemimiz … olmayınca, serada salatalıklar bol, kartlaşıyor, domates yakında olgunlaşacak, biber nedense az. Tarlada fasülye süper, kabak da. Kabak çiçeklere bakıp erkekleri tanırım artık (Foça’da tam öğrenemeyince internete baktım: https://www.youtube.com/watch?v=peO1wcreMV8) . Beignets de fleurs de courgette,https://www.youtube.com/watch?v=CwBXKYOWkO8 fleurs males. Mutlaka sabah toplanacak en açıkken. Françoise’dan son Kerkenes ürünlerle gelen 2 siyah plastik kutu ürün toplarken faydalı

Çiçekler;

• Achillea nobilis – civan percemi  sarı (yanık gibi, başların yarısı kahverengi)
• Ajuga chamaepitys – kısamahmut
• Alcea …terocarpa – hatmi
• Alyssum murale
• Anogallis arvensis – Mine çiçeği
• Anthemis cretica – bozkır papatysı
• Astragalus microcephalus
• Cichorium intybus – mavi acıhindiba
• Consolida orientalis – Mor çiçek
• Consolida regalis
• Consolida thirkeana. Yıllardır gözüme çarpan ama hiç kitapta bulunmayan bu nazik spiralli çiçek AÜ herbaryumdaki Tuğrul Körüklü tarafından öğrendim.
• Convolvulus arvensis
• Convolvulus … kayalarda olan ?assyricus mu?
• Daucus carota – Yabani havuç
• Dianthus ancyrensis – Karanfil
• Echium italicum – engerekotu
• Erodium cicutarium – dönbaba, iğnelik
• Genista aucheri – Katırtırnağı / Eng. broom / Fr. jenet
• Globularia orientalis – Küreçiçeği
• Heliotropium ellipticum – banbul otu
• Hypericum perforatum – Sarı kantaron, St John’s wort.   İlk defa arazide gördüm.
• Melilotus officinalis – eşekyoncası
• Miosotis
• Nigella…
•     Orobanche nana (Canavar otu, şimdiye kadar sadece sulanan yarlerde çıkardı.  Bu sene taşlı yamaçta bile bulunur)
• Paliırus spina-christii – Kara çalı – Jerusalem thorn
• Peganum harmala – üzerlik: tek bir yerde, mahalleye giden patika yanında.  Çitin ötesinde, ineklerin serbest gezdiği yamaç üzerlik dolu!
• Reseda lutea – Gerdanlık
• Renunculus ….
• Salvia hypargeia – adaçayı
• Salvia viridis – mor bayraklı adaçayı
• Scabious (pale mauve edged)
• Scabious rotata – uyuz otu (şekli bozuk olan çok)
• Silene subconica – nakil – crumpled campion
• Solanum nigrum – Köpek üzümü
• Thymus? longicaulis – kekik
• Tribulus terrestris – çobançökerten
• Verbascum lasianthum – Sığırkuyruğu
• Xeranthemum annuum – yağmur çiçeği